Blog
21 maja 2024
Gdzie ci mężczyźni? Jak upada dziś mit męskości
Kim jest prawdziwy mężczyzna? Czy dotyka nas kryzys męskości? Czy patriarchat chroni mężczyzn? O tym psycholog Stach Borawski.
Czy zastanawialiście się kiedyś, co to znaczy być prawdziwym mężczyzną? Czy definicje męskości, które znamy, są rzeczywiście prawdziwe, czy może to tylko narzucone przez społeczeństwo stereotypy? Wciąż męskość postrzegana jest przez pryzmat siły, dominacji, sukcesu zawodowego i emocjonalnej powściągliwości. Te oczekiwania zmuszają mężczyzn do dążenia do ideałów, które często są niemożliwe do osiągnięcia, co powoduje kryzys męskości. Tych, którzy nie są w stanie sprostać kulturowym standardom, może dotykać poczucie porażki, wstydu i izolacji.
Problem trafnie oddaje cytat pochodzący z rozdziału „Wychowanie zalęknionych bohaterów” z podręcznika komunikacji interpersonalnej Mosty zamiast murów: „Muszą być pewni, że ich zachowanie odpowiada temu, co jest uważane za męskie. Wystarcza niewiele, być może jedno niepowodzenie lub jedna oznaka słabości, by stracić swoje miejsce w zaczarowanym kręgu mężczyzn. Lecz jeśli mężczyzna nie jest mężczyzną, kim się staje? Odpowiedź, w którą zdaje się wierzyć większość mężczyzn, brzmi: zupełnie nikim”.
I tu rodzi się pewna sprzeczność. Często uważa się, że patriarchat został stworzony przez mężczyzn i dla mężczyzn, a na celu ma utrzymanie ich dominującej pozycji w społeczeństwie. Jednak bliższa analiza pokazuje, że system ten może przynosić szkody także mężczyznom. Patriarchat opiera się na sztywnej hierarchii i zestawie norm, które narzucają określone oczekiwania. Mężczyźni są zmuszani do utrzymywania pewnych ról społecznych, które mogą destrukcyjnie wpływać na ich dobrostan emocjonalny i zdrowie psychiczne.
Poza tym patriarchat wzmacnia toksyczne wzorce zachowań oparte na przemocy, które są postrzegane jako akceptowalne sposoby radzenia sobie z konfliktami i emocjami. Taka narracja wzmacnia negatywne stereotypy, które utrudniają mężczyznom nawiązanie głębokich i autentycznych relacji z innymi. W ten sposób nie tylko utrwalają się szkodliwe stereotypy dotyczące mężczyzn, ale również ograniczana jest ich wolność do bycia sobą. I właśnie to między innymi może powodować dziś kryzys męskości.
Presja, by stale udowadniać swoją męskość, może prowadzić do poważnych problemów wpływających na ich zdrowie psychiczne. Badania pokazują, że mężczyźni rzadziej szukają pomocy na zewnątrz. Czując, że nie mogą okazywać swoich uczuć, często sięgają po destrukcyjne mechanizmy radzenia sobie z trudnościami, takie jak nadużywanie alkoholu, narkotyków, agresywne zachowania. Co gorsza, wyższa skłonność do samobójstw wśród mężczyzn jest alarmująca.
Statystyki są przerażające – mężczyźni popełniają samobójstwa znacznie częściej niż kobiety. To pokazuje, że kryzys męskości nie jest mitem, a rzeczywistością, która wymaga zmiany społecznych norm oraz większego wsparcia dla mężczyzn w procesie redefiniowania swojej tożsamości. Współczesne społeczeństwo potrzebuje bardziej zniuansowanego i elastycznego modelu męskości, który pozwala mężczyznom na wyrażanie pełnego spektrum emocji bez obawy o utratę swojej tożsamości.
Prawdziwa siła mężczyzny polega na autentyczności, zdolności do wyrażania emocji i otwartości na różnorodne doświadczenia życiowe. Tylko poprzez stworzenie społeczeństwa, które akceptuje i wspiera różnorodność w wyrażaniu męskości, możemy zapewnić mężczyznom wolność do bycia sobą i lepsze zdrowie psychiczne. Rozmawiając o zmianie myślenia, edukując i podchodząc inaczej do wychowania młodych mężczyzn, mamy szansę na realną zmianę. A zmiana jest potrzebna.
Zachęcamy do odsłuchania podcastu, w którym nie tylko poruszamy kryzys męskości. Polecamy również nasze inne nagrania. W każdym odcinku badamy istotny dziś temat, rozmawiając z ekspertami w danej dziedzinie. To okazja do zgłębienia nowych perspektyw i zdobycia cennych informacji w przystępnej formie.