Blog
25 marca 2025
Zdrowe granice: mów „tak” sobie, a nie wszystkim wokół
Jakie są konsekwencje dostosowywania się do innych kosztem własnych potrzeb? Jak odmawiać bez poczucia winy? O tym Kamil Czajkowski, psycholog i coach.

W codziennym życiu często spotykamy się z sytuacjami, w których nasze granice są testowane. Szef prosi o pracę w weekend, mimo że zaplanowaliśmy czas z rodziną. Lider zespołu przydziela nam więcej obowiązków niż innym. Znajomy oczekuje, że zawsze znajdziemy dla niego czas, niezależnie od własnych potrzeb. Dziecko domaga się naszej pełnej uwagi, choć mamy za sobą długi, wyczerpujący dzień. W takich momentach trudno jest powiedzieć "nie", zwłaszcza gdy nie chcemy zawieść innych. Jednak brak umiejętności wyznaczania granic może mieć swoje poważne konsekwencje.
Dlaczego granice są ważne?
Granice to nie tylko linie oddzielające nasze terytorium od świata zewnętrznego. To przede wszystkim wyraz szacunku do siebie i innych. Wyznaczanie granic pozwala nam chronić nasze potrzeby, wartości i priorytety. Dzięki nim możemy budować zdrowe relacje oparte na wzajemnym zrozumieniu. Bez jasno określonych granic łatwo jest zatracić siebie w dążeniu do zadowolenia innych, co w konsekwencji prowadzi do poczucia wyczerpania i niezadowolenia z życia.
Elastyczność a zatracanie siebie
Elastyczność w relacjach jest cenna, ale musi mieć swoje granice. Bycie elastycznym nie oznacza rezygnacji z własnych potrzeb na rzecz innych. Ważne jest, aby umieć rozpoznać moment, w którym nasza elastyczność przeradza się w uległość, prowadzącą do zaniedbywania własnych priorytetów. Kluczem jest świadomość własnych wartości i umiejętność ich komunikowania w sposób asertywny.
Sygnały przekraczania własnych granic
Istnieje kilka sygnałów, które mogą wskazywać, że zaczynamy przekraczać własne granice, dostosowując się do innych. Należy do nich ciągłe uczucie zmęczenia i wyczerpania, gdy nie mamy czasu na regenerację i realizację własnych potrzeb, ale też poczucie frustracji i złości, gdy robimy coś wbrew sobie, aby zadowolić innych. Rozpoznanie tych sygnałów jest pierwszym krokiem do wprowadzenia zmian i odzyskania kontroli nad własnym życiem.
Społeczne i kulturowe uwarunkowania
Nasza skłonność do dostosowywania się do innych często wynika z przekonań społecznych i kulturowych. W niektórych kulturach oczekuje się, że będziemy stawiać potrzeby innych ponad własne. Ważne jest, aby być świadomym tych uwarunkowań i nie pozwolić, by determinowały one nasze decyzje i działania. W pracy może to oznaczać odmowę przyjęcia dodatkowych obowiązków, które wykraczają poza nasze kompetencje lub możliwości czasowe. W rodzinie – wyznaczenie czasu tylko dla siebie, niezbędnego do regeneracji i zachowania równowagi psychicznej.
Kompromis a jasne granice
Nie każda sytuacja wymaga kompromisu. Ważne jest, aby umieć rozpoznać, kiedy warto szukać rozwiązania satysfakcjonującego obie strony, a kiedy lepiej jasno postawić granicę. Udany kompromis to taki, w którym nikt nie poświęca siebie. Kluczem jest otwarta komunikacja i poszukiwanie rozwiązań, które uwzględniają potrzeby wszystkich zaangażowanych stron.
Jakie są konsekwencje dostosowywania się do innych kosztem własnych potrzeb? Jak odmawiać bez poczucia winy? Czy stawiając granice, uczymy się egoizmu? Między innymi na te pytania szukają odpowiedzi dziennikarka Małgosia Kwiatkowska i Kamil Czajkowski - menedżer, psycholog, trener biznesu i coach. Posłuchaj rozmowy, która może pomóc Ci poczuć się silniej – w pracy, w relacjach, w codzienności. Wyznaczanie granic to nie sposób na wywoływanie konfliktu, ale umiejętność budowania życia, w którym jest miejsce na Ciebie. Bo kiedy mówisz „tak” sobie, uczysz innych, jak mogą Cię traktować.
Polecamy też inne podcasty Lyra Polska. W każdym odcinku badamy istotny temat, rozmawiając z ekspertami w danej dziedzinie. To okazja do poznania nowych perspektyw i zdobycia cennych informacji w przystępnej formie. Wszystkie nasze treści wpisują się w naszą misję, którą jest odbudowywanie i utrzymywanie efektywnej równowagi. Chcesz dowiedzieć się więcej na temat programu EAP, skontaktuj się z nami.