Blog
28 lipca 2025
Zatraceni w doskonaleniu – czy optymalizacja nas wyzwala?
Psycholożka i trenerka Kasia Kowalska mówi o tym, jak kultura ciągłej optymalizacji zaczyna odbierać nam poczucie sensu i radość z codzienności.

Świat w nadmiarze
Żyjemy w świecie, który nieustannie proponuje: więcej, szybciej, lepiej. Więcej możliwości, więcej bodźców, więcej „dróg do sukcesu”. Ale ten nadmiar niekoniecznie nas wspiera. Jak pisze Barry Schwartz w The Paradox of Choice, zbyt wiele opcji prowadzi do paraliżu decyzyjnego i niezadowolenia. Chcemy wybierać idealnie – a przez to czujemy, że każdy wybór mógł być lepszy.
Codzienność staje się polem nieustannych wyborów i porównań – a w tle: zmieniający się świat, nowe technologie, coraz większa niepewność. Nigdy wcześniej nie otaczało nas tyle aplikacji, narzędzi i poradników, które miały nam pomóc żyć lepiej. Liczymy kroki, sen, kalorie, minuty skupienia. Uczymy się zarządzać emocjami, czasem i zasobami. Ale zamiast poczuć się wolni, jesteśmy coraz bardziej… nieszczęśliwi.
Pułapka toksycznej produktywności
Dzisiaj mówi się o zjawisku „toksycznej produktywności” – potrzeby ciągłego działania, nawet kosztem wypoczynku czy zdrowia. Czas wolny przestaje być wartością, a staje się „zmarnowaną szansą na rozwój”. W tej kulturze nie ma miejsca na zwykłe bycie – trzeba „działać”, „osiągać”, „iść naprzód”.
Efekt? Optymalizacja, zamiast nas wspierać, zaczyna kontrolować. Codzienność przypomina niekończący się projekt: wersja 2.0, 3.0, który prowadzi do zmęczenia, depresji, wypalenia. Według Forbes, aż 81% pracowników w USA obawia się utraty pracy, co prowadzi do chronicznego przepracowania i braku regeneracji.
Emocje, które wpływają na naszą wydajność
Produktywność nie zależy tylko od planowania i samodyscypliny. Kluczową rolę odgrywają emocje. Kiedy jesteśmy zestresowani, zmęczeni lub przytłoczeni – nawet najprostsze zadania stają się nieosiągalne. To nie brak motywacji, ale przeciążony układ nerwowy nas zatrzymuje. Coraz częściej zapominamy, że jesteśmy ludźmi – nie projektami do zarządzania. A zdrowa efektywnośćnie wynika z presji, lecz z dobrostanu psychicznego.
Głębia zamiast powierzchowności
Nie chodzi o to, żeby robić więcej. Czasem prawdziwy sens przynosi robienie mniej – ale głębiej. Cal Newport w Deep Work pokazuje, jak prawdziwe skupienie prowadzi do znaczących efektów. Podobnie Greg McKeown w Essentialism uczy rezygnacji z tego, co nieistotne.
A co, jeśli nie chodzi wcale o wydajność, ale o relację z samym sobą? W Cztery tygodnie dla ciebie Oliver Burkeman zachęca do zatrzymania – osobistego resetu, który ma pomóc odbudować kontakt z tym, co naprawdę ważne. Nie jako zasobie do „zarządzania”, ale jako przestrzeni na regenerację i refleksję. To rodzaj osobistego resetu. Burkeman zachęca, by wybierać mniej i zaufać sobie zamiast nieustannie dopasowywać się do zewnętrznych oczekiwań. To nie instrukcja produktywności, optymalizacja wszystkiego wokół nas, lecz manifest spokoju i uważności.
Autentyczność zamiast kontroli
Świat uczy nas kontroli. Perfekcja to przepustka do akceptacji – tak podpowiada kultura. Ale cena tej narracji jest wysoka. A może zamiast kontrolować siebie i świat warto by było wejść z nim w dialog? Opuścić gardę, porzucić przymus „działania według planu” i zacząć po prostu być.
Autentyczność nie oznacza chaosu – to gotowość na to, że nie wszystko będzie idealne. Ale może być prawdziwe. Zamiast pytać: „co jeszcze mogę zrobić?” może warto zapytać: „z czego mogę zrezygnować?”. Świadoma rezygnacja to nie porażka – to siła. To sposób na odzyskanie wpływu nad własnym czasem i życiem, sposób na radość i szczęście w życiu. Więcej o tym usłyszycie w rozmowie dziennikarki Małgosi Kwiatkowskiej z Kasią Kowalską – psycholożką i trenerką.
Polecamy też inne podcasty Lyra Polska. W każdym odcinku badamy istotny temat, rozmawiając z ekspertami w danej dziedzinie. To okazja do poznania nowych perspektyw i zdobycia cennych informacji w przystępnej formie. Wszystkie nasze treści wpisują się w naszą misję, którą jest odbudowywanie i utrzymywanie efektywnej równowagi. Chcesz dowiedzieć się więcej na temat programu EAP, skontaktuj się z nami.